Op 8 april en 15 april 2023 was het weer zover: na bijna drie jaar coronastilte organiseerden we weer twee batik workshops! De workshops worden gegeven in samenwerking met beeldend kunstenaar en batik onderzoeker Sabine Bolk. Bij het maken van batik worden er patronen met hete was op stof aangebracht. De stof wordt vervolgens in een verfbad gedompeld. Doordat er op delen van de stof was is aangebracht, worden deze delen niet meegeverfd. Als de was is verwijderd, komen de patronen tevoorschijn. Tijdens de workshops hebben de deelnemers ervaren hoe het is om zelf batik te maken.
Er zijn verschillende manieren om was aan te brengen op de stof. Batik tulis wordt met de hand getekend, waarbij er gebruik wordt gemaakt van een canting (waspen). Bij batik cap wordt de was aangebracht met een cap (een koperen stempel). Sabine had cantings in verschillende formaten meegebracht als voorbeeld, en daarnaast ook metalen vormpjes en stampers om het stempelen met een cap te simuleren.
De deelnemers gingen ijverig aan de slag. Op een proeflapje werd de canting getest. Dat bleek nog knap lastig te zijn. Het is een kunst om niet te veel en ook niet te weinig was uit de canting te laten vloeien, en tegelijkertijd ook nog iets te tekenen. Maar met een beetje oefenen kreeg iedereen het aardig onder de knie. Toen iedereen was opgewarmd, werd het tijd voor het echte werk. De deelnemers kregen een grote witte lap waar ze op konden werken. Sommigen vonden dit spannend, zo’n groot leeg vlak. Wat nou als je knoeit, is dan je hele werk verpest? De groep stelde elkaar gerust: je doet het voor het eerst, het hoeft niet perfect te zijn en zelf ervaring opdoen is het meest waardevol. En zo ging iedereen geconcentreerd aan de slag. Waar aan het begin er nog veel werd gekletst, werd het nu muisstil in de studio. De deelnemers gingen helemaal op in het tekenen van patronen.
“Het is zo meditatief en therapeutisch.” merkte een deelnemer op, “Ik zou dit wel de hele dag kunnen doen.”.
Waar de een ging voor een bloemetjespatroon, ging de ander voor een abstract motief. Sommigen werkten heel nauwkeurig met dunne lijnen en kleine stipjes, anderen kozen voor een explosie aan kleuren en vormen. Het was bijzonder om te zien dat iedereen een eigen stijl had, iets wat ook enthousiast werd opgemerkt door de deelnemers: “We hebben allemaal een eigen handschrift, echt grappig om te zien. De batiks zijn allemaal zo verschillend.”.
De volgende stap was om met een penseel verf aan te brengen op de stof, voor als je nog meer kleuren in je batik wilde dan alleen die van het verfbad. Deze techniek wordt op Java cholet genoemd. Door aparte delen te beschilderen kun je deze er meer laten uitspringen. De beschilderde delen konden daarna weer met was bedekt worden, of juist onbedekt worden gelaten. In dat geval zouden de kleuren nog kunnen veranderen door het verfbad. Voor het verfbad kon worden gekozen uit rood of bruin, waarbij de batik werd ondergedompeld en de hele stof in één keer werd gekleurd.
“Het is net magie, dat verfbad. Het is zo verassend, je werk ziet er meteen anders uit!” zei een deelnemer.
Elke keer als een batik werd ondergedompeld en uit het verfbad werd gehaald om te laten zien, klonken er ooh’s en aah’s.
Sabine heeft op een later moment de batiks uitgekookt. De batiks werden vervolgens met de post naar de deelnemers toegestuurd. Omdat het eindresultaat pas later te bewonderen was, hadden de deelnemers wat om naar uit te kijken. “Ik kijk er echt naar uit dat ik mijn batik ontvang, ik ben zo benieuwd hoe het er uiteindelijk uit gaat zien! Ik vind het wel spannend hoor.” vertelde een deelnemer op de dag van de workshop. Ook gaven deelnemers aan dat ze door de workshop meer waardering hebben gekregen voor het ambacht van batik. Ze hebben zelf ervaren dat het maken van een batik vraagt om veel geduld en toewijding en (afhankelijk van de complexiteit van een patroon) een bepaald vaardigheidsniveau. En daar bovenop was het een gezellige middag vol creativiteit en expressie!
Enthousiast geraakt en wil jij ook de batik workshop volgen? Verderop in het jaar gaan wij weer batik workshops gaan aanbieden. Meld je aan voor de nieuwsbrief en volg ons op Instagram om op de hoogte te blijven!
Comentarios